Poziom bezpieczeństwa pracy rolników na terenie województwa łódzkiego wzrasta. W 2019 roku do jednostek KRUS w województwie łódzkim zgłoszono 1 102 zdarzenia, tj. o 118 zdarzeń mniej niż w 2018 roku (spadek o 9,7%).

Wśród zgłoszeń, jedno dotyczyło pomocnika rolnika. Wskaźnik wypadkowości w 2019 roku na terenie województwa łódzkiego wyniósł 8,5 (w 2018 roku wyniósł 10,3) i był najniższy w historii województwa łódzkiego.

W ostatnich latach możemy zaobserwować na terenie województwa łódzkiego systematyczny spadek liczby zgłoszonych do KRUS wypadków przy pracy rolniczej. Przyczyny spadku liczby wypadków przy pracy rolniczej omówiono w dalszej części.

Liczba zgłoszonych wypadków przy pracy rolniczej z podziałem na powiaty

Powiat
Liczba zgłoszonych wypadków w 2018
Liczba zgłoszonych wypadków w 2019
Spadek / wzrost liczby zgłoszeń w porównaniu do 2018 r.
Spadek / wzrost

liczby zgłoszonych

w %
Ogółem
Ogółem
Bełchatowski
38
33
-5
-13,2%
Brzeziński
24
22
-2
-8,3%
Kutnowski
97
75
-22
-22,7%
Łaski
29
23
-6
-20,7%
Łęczycki
58
64
+6
+10,3%
Łowicki
85
70
-5
-17,6%
Łódzki Wschodni
18
24
+6
+33,3%
m. Łódź
3
3
0
0,0%
m. Piotrków Tryb.
1
0
-1
-
m. Skierniewice
2
0
-2
-
Opoczyński
58
53
-5
-8,6%
Pabianicki
16
23
+7
+43,8%
Pajęczański
44
32
-12
-27,3%
Piotrkowski
96
79
-17
-17,7%
Poddębicki
47
39
-8
-17,0%
Radomszczański
78
87
+9
+11,5%
Rawski
74
62
-12
-16,2%
Sieradzki
144
148
+4
-30,4%
Skierniewicki
55
43
-12
+2,8%
Tomaszowski
72
77
+5
-6,9%
Wieluński
68
51
-17
-25,0%
Wieruszowski
40
29
-11
-27,5%
Zduńskowolski
23
16
-7
-30,4%
Zgierski
50
49
-1
-2,0%
Razem
1 220
1 102
-118
-9,7%

Wypadki ze skutkiem śmiertelnym

Spośród zdarzeń, z tytułu których w 2019 roku przyznano jednorazowe odszkodowanie – 6 to wypadki ze skutkiem śmiertelnym (o 2 mniej niż w 2018 roku).

Struktura wypadków przy pracy rolniczej w województwie łódzkim

Symbol
Kategoria wypadku
Udział procentowy
02
Upadek osób
46,2%
03
Upadek przedmiotów
5,7%
04
Zetknięcie się z ostrymi narzędziami ręcznymi i innymi ostrymi przedmiotami
4,2%
05
Uderzenie, przygniecenie przez materiały i przedmioty transportowane mechanicznie lub ręcznie
1,4%
06
Przejechanie, uderzenie, pochwycenie przez środek transportu w ruchu
1,6%
07
Pochwycenie i uderzenie przez części ruchome maszyn i urządzeń
13,7%
08
Uderzenie, przygniecenie, pogryzienie przez zwierzęta
12,5%
09
Pożar, wybuch, działanie sił przyrody
1,0%
10
Działanie skrajnych temperatur
0,8%
11
Działanie materiałów szkodliwych
0,2%
12
Nagłe zachorowania
0,6%
13
Inne zdarzenia
12,2%
Razem
100,0%

KRUS klasyfikuje wypadki w 12 grupach. Struktura grup wypadkowych w ostatnich latach na terenie województwa łódzkiego nie uległa istotnym zmianom. W ubiegłym roku dominowały wypadki z trzech grup – „upadek osób” (46,2%), „pochwycenia i uderzenia przez ruchome części maszyn i urządzeń” (13,7%) oraz „uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta” (12,5%). Liczną jest również grupa „inne zdarzenia” (12,2%).

Przyczyny wypadków w rolnictwie

Dominującą w 2019 roku w województwie łódzkim kategorią przyczyn wypadków w rolnictwie indywidualnym były przyczyny ludzkie, które stanowiły ponad 54% wszystkich przyczyn. Zaliczamy do nich m.in.: niewłaściwe posługiwanie się maszynami i urządzeniami, nieużywanie środków ochrony osobistej i ochron pracy, niewłaściwy sposób obsługi zwierząt.

Przyczyny techniczne to ponad 26% wszystkich zdarzeń. W tej grupie możemy wyróżnić: niewłaściwy stan podwórza i ciągów komunikacyjnych (śliskie, grząskie), niewłaściwy stan maszyn i urządzeń (np. brak osłon) oraz niewłaściwy stan obiektów budowlanych (progi, brak oświetlenia w pomieszczeniach).

Niewłaściwa organizacja pracy stanowiła ok. 12% przyczyn. Do tej grupy przyczyn zaliczamy m.in. niewłaściwa koordynację prac zbiorowych, zastawione przejścia i dojścia, niezapewnienie dobrostanu zwierząt.

Choroby zawodowe rolników

W 2019 roku przyznano 9 jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego chorobą zawodową (o 5 mniej niż w 2018 roku). Wśród chorób, w następstwie których wypłacono jednorazowe odszkodowania były choroby z dwóch grup jednostek chorobowych: choroby zakaźne lub pasożytnicze (5 przypadków), przewlekłe nieodwracalne schorzenia układu oddechowego powstałe w następstwie działania substancji toksycznych, drażniących, uczulających w razie stwierdzenia niewydolności układu oddechowego (4 przypadki). Najczęstrzymi chorobami zawodowymi w województwie łódzkim były boreliozy.

Przyczyny spadku liczby zgłoszonych wypadków

Spadek liczby zgłoszonych wypadków w 2019 roku na terenie województwa łódzkiego jest utrzymaniem tendencji obserwowanej w poprzednich latach i wynikiem wielu czynników.

Ogromne znaczenie dla zmniejszenia wypadkowości wśród rolników województwa łódzkiego miała duża liczba działań prewencyjnych organizowanych przez KRUS. Ma to wpływ na zwiększenie świadomości rolników co do zagrożeń jakie występują przy pracy rolniczej.

Na poprawę warunków pracy i życia rolników oraz ich rodzin pozytywnie wpłynęły również obserwowane na wsi w ostatnich latach zmiany w strukturze i wielkości gospodarstw rolnych, inwestowanie środków unijnych w modernizację i rozbudowę gospodarstw, stosowanie przez rolników nowych technologii produkcji eliminujących zagrożenia wypadkowe, a także przejmowanie gospodarstw przez młodych, wykształconych i otwartych na zmiany rolników

Działania prewencyjne prowadzone przez KRUS

Zgodnie z art. 63 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, Kasa realizuje działania na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym rolników. Zgodnie z obecnym stanem zagrożeń zdrowia i życia w gospodarstwach rolnych. W województwie łódzkim działania te były prowadzone przez 19 placówek terenowych i Oddział Regionalny w Łodzi. Często działania na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej organizowaliśmy w partnerstwie z następującymi instytucjami: Okręgowym Inspektoratem Pracy w Łodzi, Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego zs. w Bratoszewicach, Izbą Rolniczą Województwa Łódzkiego, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa, Łódzkim Urzędem Wojewódzkim, Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego, Komendą Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi, Komendą Wojewódzką Policji w Łodzi, Duszpasterzem Rolników Archidiecezji Łódzkiej, Kuratorium Oświaty w Łodzi, Pocztowym TUW i Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”.

Szkolenia

Najliczniejszym działaniem prewencyjnym w 2019 roku były szkolenia i spotkania na temat zasad bhp w rolnictwie. W ubiegłym roku na terenie województwa łódzkiego zorganizowano szkolenia dla różnych grup odbiorców zamieszkujących tereny wiejskie. Łącznie w łódzkim przeprowadzono 275 szkoleń oraz 6 spotkań i konferencji na temat bhp w rolnictwie. Dla rolników zorganizowano 171 różnego rodzaju szkoleń, w których uczestniczyło 3 040 osób. Zorganizowano również 12 szkoleń dla uczniów szkół rolniczych, w których uczestniczyło 353 uczniów. Dla dzieci rolników organizowane były spotkania informacyjne w formie pogadanek, podczas których emitowano filmy i prezentacje multimedialne przedstawiające zagrożenia, na jakie narażone są dzieci pomagające i przebywające w gospodarstwach rolnych. Łącznie zorganizowano 92 takie spotkania, w których uczestniczyło 3 991 dzieci, uczniów szkół podstawowych.

Na szkoleniach i spotkaniach informacyjno-instruktażowych szczególną uwagę zwracano na zagrożenia wypadkowe oraz sposoby ich eliminowania – szczególnie powodujące upadki osób, pochwycenia przez ruchome części maszyn oraz urazy przy obsłudze zwierząt. Szkolenia połączone były z pokazami i konkursami wiedzy o BHP w rolnictwie. Uczestnicy szkoleń i spotkań informacyjno-szkoleniowych otrzymali broszury i ulotki o tematyce bhp w rolnictwie.

Działania pozaszkoleniowe

Kasa na terenie województwa łódzkiego przeprowadziła w 2019 roku różnego rodzaju pozaszkoleniowe formy popularyzacji wiedzy o zagrożeniach i zasadach bezpiecznej pracy w rolnictwie: konkursy wiedzy o bhp, konkursy na bezpieczne gospodarstwo rolne, wystawy, pokazy, wizytacje prac żniwnych i stoiska informacyjne. Działania te skierowane były do mieszkańców terenów wiejskich: rolników, młodzieży i dzieci ze środowisk wiejskich. W organizację działań włączyły się również inne instytucje działające w środowisku rolniczym.

Dla rolników zorganizowano 138 konkursów wiedzy o bhp w rolnictwie, w tym konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Po raz pierwszy od 17 lat rolnicy z województwa łódzkiego wygrali etap krajowy tego konkursu, otrzymując od Prezes KRUS nagrodę w postaci ciągnika rolniczego. W pokonanym polu zostawili ponad 1500 gospodarstw z całej Polski.

Dla uczniów szkół rolniczych zorganizowany został konkurs wiedzy o bhp w rolnictwie dla uczniów kształcących się w zawodach rolniczych o zasięgu wojewódzkim. Wzięło w nim udział 372 uczniów z 17 szkół.

Dla uczniów szkół podstawowych przeprowadzono konkursy plastyczne i graficzne (multimedialne) o tematyce bhp w indywidualnym gospodarstwie rolnym. W IX edycji Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego dla Dzieci pt. „Bezpiecznie na wsi: maszyna pracuje a dziecko obserwuje” w województwie łódzkim wzięła udział rekordowa liczba dzieci: 3535 uczniów z 208 szkół.

Nagrody przekazane laureatom konkursów miały na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym. Były to m. in. bezpieczne elektronarzędzia, lampy LED, środki ochrony indywidualnej (rękawice, półmaski), kamizelki i szelki odblaskowe. Dzieciom i młodzieży w ramach nagród wręczano sprzęt sportowy, sprzęt multimedialny i książki.

Rozstrzygnięcia konkursów, ich podsumowania oraz wręczanie laureatom i uczestnikom konkursu nagród rzeczowych odbywało się podczas masowych imprez rolniczych lub podczas specjalnie zorganizowanych spotkań w siedzibach organizatorów, często z udziałem dziennikarzy i przedstawicieli samorządów.

Częstym elementem szkoleń i spotkań były różnego typu pokazy: odzieży roboczej, środków ochrony osobistej, pierwszej pomocy przedmedycznej i bezpiecznego użytkowania pilarek. Podczas spotkań prowadzono również pokazy przedmiotów poprawiających bezpieczeństwo podczas pracy ze zwierzętami: płyty przepędowe i poskromy.

Na zwiększonej w 2019 roku liczbie stoisk informacyjnych (78 stoisk) uczestnicy imprez o charakterze rolniczym mogli zapoznać się z wydawnictwami prewencyjnymi, dotyczącymi zasad bezpiecznej pracy w rolnictwie oraz otrzymać elementy zwiększające bezpieczeństwo pracy w rolnictwie: środki ochrony osobistej, elementy odblaskowe i notesy z zasadami bhp przy pracy z maszynami rolniczymi.

W 2019 roku w związku z akcją „Nie daj się wkręcić” przeprowadzono większą liczbę wizytacji prac żniwnych i pożniwnych oraz większą liczbę konkursów na temat zasad bhp przy pracy z pilarkami łańcuchowymi. Dokonano wizytacji u 122 rolników. Dodatkowo, po kilku latach przerwy, w 2019 roku na terenie powiatów: brzezińskiego i wieluńskiego przeprowadzono akcję wymiany osłon wałów przegubowo-teleskopowych. Rolnicy bezpłatnie wymienili 100 osłon.

W 2019 roku Oddział Regionalny KRUS w Łodzi otrzymał z Centrali KRUS 12 zestawów ratownictwa przedmedycznego (o 7 więcej niż w 2018 roku). Torby zostały przekazane jednostkom: OSP w Bedlnie (powiat kutnowski), OSP w Bobrownikach (powiat łowicki), OSP w Borkach Prusinowskich (powiat zduńskowolski), OSP w Górce Pabianickiej (powiat pabianicki), OSP w Kociszewie (powiat bełchatowski), OSP w Kotulinie (powiat brzeziński), OSP w Krośniewicach (powiat kutnowski), OSP w Łyskorni (powiat wieluński), OSP w Sierosławiu (powiat piotrkowski), OSP w Stolcu (powiat sieradzki), OSP w Wygnanowie (powiat opoczyński) i OSP w Wierzchach (powiat łódzki wschodni). W 2019 roku jednostki OSP z województwa łódzkiego korzystając z zestawów przekazanych przez KRUS interweniowały 285 razy udzielając pomocy 343 osobom, w tym 113 rolnikom.

Podsumowanie

Działalność prewencyjna prowadzona przez KRUS jest jednym z głównych czynników mających wpływ na wzrost bezpieczeństwa pracy w rolnictwie i spadek liczby wypadków przy pracy rolniczej. W 2020 roku po raz kolejny będą organizowane konkursy o zasięgu ogólnopolskim: X Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi: nie ryzykujesz gdy zwierzęta znasz i szanujesz” oraz XVIII edycja konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Również pozostałe działania prewencyjne prowadzone w 2020 roku przez placówki terenowe KRUS w województwie łódzkim będą miały na celu zwiększenie świadomości rolników, dotyczącej zagrożeń występujących przy pracy rolniczej. W wyniku naszych działań chcemy utrzymać spadek liczby wypadków przy pracy rolniczej.

Tomasz Nowicki

Dyrektor

Oddziału Regionalnego KRUS

w Łodzi

Skomentuj [ 0 ]

18:25, 11.02.2020 r.